Wkładki wewnątrzmaciczne
Wkładki wewnątrzmaciczne należą do tzw. antykoncepcji długoterminowej. Zależne od zaleceń producenta, wkładki takie zakładane są na okres do maksymalnie 2,5 bądź 3, 5 lub więcej lat. Oczywiście w każdej chwili można wkładkę wewnątrzmaciczną usunąć, nie czekając do końca terminu jej „ważności”. Istnieją dwa rodzaje wkładek wewnątrzmacicznych – wkładki zawierające miedź oraz wkładki uwalniające hormon (konkretnie levonorgestrel). Dla danego rodzaju wkładki istnieje kilka typów, szczególnie dotyczy to wkładek miedziowych – mają one różne kształty, stąd też różne nazwy handlowe, niemniej mechanizm ich działania pozostaje niezmienny. Wśród wkładek hormonalnych również istnieją różne typy.
Wkładki miedziowe
Wkładki „miedziowe”, czyli inaczej wkładki wewnątrzmaciczne zawierające miedź, należą do najskuteczniejszych metod antykoncepcji. Fakt ich obecności w jamie macicy eliminuje błędy związane z nieregularnym przyjmowaniem antykoncepcji albo wynikające np. z zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego (wymioty, biegunki). Wkładki miedziowe działają antykoncepcyjnie przede wszystkich poprzez uwalnianie jonów miedzi, które wywierają toksyczne działanie na plemniki. Ich niewątpliwą zaletą jest również cena – należą do produktów stosunkowo tanich. Wśród wad wymienić należy nieznaczne wydłużenie i nasilenie krwawień miesiączkowych, choć nie u wszystkich pacjentek taki efekt jest zauważalny.
Wkładki hormonalne
Wkładki hormonalne mają jeden z najniższych wskaźników Pearl’a (wskaźnik świadczący o skuteczności antykoncepcji), porównywalny do implantów. Działają poprzez uwalnianie w jamie macicy lewonorgestrelu, hormonu który na kilka sposobów uniemożliwia zajście w ciążę, przy czym główne działanie wywiera na błonę śluzową jamy macicy, doprowadzając w zależności od typu zastosowanej wkładki do jej zaniku, co wiąże się również z pożądanym działaniem terapeutycznym, gdy wkładka nie jest stosowana w celach antykoncepcyjnych a w celu redukcji obfitych krwawień miesiączkowych. Wkładki te występują w dwóch typach – jeden typ zawiera 52 mg lewonorgestrelu i zakładany jest na okres do 5 lat, drugi typ zawiera 13,5 mg lewonorgestrelu, który uwalniany jest w okresie 3 lat. Różnica pomiędzy tymi typami leży w zastosowanej dawce, jak również w tym, że wkładka o mniejszej dawce jest również fizycznie mniejsza i może być zakładana u kobiet, które jeszcze nie rodziły.
Założenie wkładki (niezależnie od typu) wymaga odpowiedniego przygotowania i może być wykonane podczas zaplanowanej wizyty lekarskiej. Polega na wprowadzeniu do jamy macicy wkładki wewnątrzmacicznej za pomocą aplikatora, a następnie na przycięciu do odpowiedniej długości nitek zamocowanych do wkładki, umożliwiających jej późniejsze proste usunięcie. Zawsze po założeniu wkładki należy skontrolować jej prawidłowe położenie w badaniu USG wykonanym bezpośrednio po założeniu wkładki.